ҚР заңнамасында балалардың құқықтары туралы негіз қалаушы халықаралық құжаттарға сәйкес денсаулық мүмкіндігі шектеулі адамдардың білім алуына тең құқықтар қағидаты көзделген.
Үйде жеке оқыту мүмкіндігі шектеулі балаларға арналған жалпы білім беретін және арнайы (түзету) білім беру ұйымдары сияқты міндеттерді шешеді: ақыл-ой кемістігі бар оқушылардың танымдық қызметі мен эмоциялық-ерік саласының кемшіліктерін барынша еңсеру, оларды өнімді еңбекке, дербес өмірге, қазіргі заманғы қоғам жағдайындағы әлеуметтік бейімделуге қатысуға дайындау.
2025 жылғы 17 қаңтардағы жағдай бойынша Атбасар ауданында ПМПК қорытындысы бойынша және ДКК қорытындысы бойынша 29 оқушы үйде оқытылады. Олар: № 1 ЖОББМ, № 2 ЖОББМ, № 3 ЖОББМ, № 4 ЖОББМ, № 5 ЖОББМ, № 8 ЖОББМ, Борисовка а. ЖОББМ, Бейсхазрет а. ЖОББМ, Мариновка а. №1 ЖОББМ, Мариновка а. №2 ЖОББМ, Полтавка а. ЖОББМ, Сепе а. ЖОББМ және Тельман а. ЖОББМ оқушылары.
Үйде жеке тегін оқытудың сапасын бақылау және қадағалау мақсатында мектеп әкімшілігі оқушылардың үйде болуын ұйымдастырып, қаңтар айында үйде оқытуды ұйымдастыру қорытындысы бойынша анықтама жасады.
Үйде сабақ беретін мұғалімдер инклюзивті білім беру бойынша біліктілік курстарын уақытылы аяқтайды.
Дәрігерлік-консультациялық комиссияның (ДКК) қорытындысы бойынша денсаулық жағдайы бойынша ұзақ уақыт бойы білім беру ұйымдарына бармайтын азаматтар үшін үйде немесе тиісті үлгілік оқу жоспарларына сәйкес стационарлық көмек көрсететін ұйымдарда жеке тегін оқыту ұйымдастырылады, сондай-ақ оңалту емдеу және медициналық оңалту.
«Білім туралы» ҚР Заңының 8-бабына сәйкес денсаулығына байланысты бастауыш, негізгі орта немесе жалпы орта білім беру ұйымдарына ұзақ уақыт бара алмайтын азаматтар үшін үйде немесе медициналық ұйымдарда жеке тегін оқыту ұйымдастырылады..
18 жасқа дейінгі 1-11-сынып оқушыларының-денсаулығына байланысты қысқа уақытқа (6 айға дейін) мектепте сабаққа қатыса алмайтын балаларды жеке оқытуға ҚР БҒМ 28.02.2000ж. №07-4/889 "Науқас балаларды үйде жеке оқытуды ұйымдастыруды жақсарту туралы"хатымен рұқсат етілген. Бұл оқушыларды үйде жеке оқытуды ұйымдастыру емдеу мекемесінің қорытындысы (ДКК анықтамасы) негізінде және аудандық (қалалық) білім бөлімінің әрбір жеке жағдайының рұқсатымен жүргізілуі тиіс. Осы санаттағы балаларға арналған ПМПК консультациясы жүргізілмейді. Уақытша науқас балаларды оқыту бағдарламасы – жалпы білім беру.
Қазақстан Республикасының бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 8 қарашадағы № 500 бұйрығы. (27.06.2024 жылғы өзгерістер мен толықтырулармен)
Үйде оқу кезінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар психофизикалық мүмкіндіктеріне қарай жалпы білім беретін, қысқартылған немесе арнайы бағдарламалар бойынша оқиды.
ЕБҚ бар балаларды бұзылу түрлері бойынша арнайы сыныптарда және үйде оқыту (арнайы оқу бағдарламалары бойынша, жеңіл ақыл-ойы бұзылған балалар үшін, орташа ақыл-ойы бұзылған балалар үшін):
4) осы бұйрыққа 4-қосымшаға сәйкес оқыту қазақ тілінде жүргізілетін ерекше білім беруге қажеттілігі бар білім алушыларға арналған бастауыш білім берудің үлгілік оқу жоспары;
5) осы бұйрыққа 5-қосымшаға сәйкес оқыту орыс тілінде жүргізілетін ерекше білім беруге қажеттілігі бар білім алушыларға арналған бастауыш білім берудің үлгілік оқу жоспары;
9) осы бұйрыққа 9-қосымшаға сәйкес оқыту қазақ тілінде жүргізілетін ерекше білім беруге қажеттілігі бар білім алушыларға арналған негізгі орта білім берудің үлгілік оқу жоспары;
10) осы бұйрыққа 10-қосымшаға сәйкес оқыту орыс тілінде жүргізілетін ерекше білім беруге қажеттілігі бар білім алушыларға арналған негізгі орта білім берудің үлгілік оқу жоспары;
Жалпы білім беру бағдарламасына сәйкес психотикалық бұзылыстары жоқ балаларды үйде оқыту:
53) осы бұйрыққа 53-қосымшаға сәйкес оқыту қазақ тілінде жүргізілетін үйде оқитын білім алушыларға арналған бастауыш білім берудің үлгілік оқу жоспары;
54) осы бұйрыққа 54-қосымшаға сәйкес оқыту орыс тілінде жүргізілетін үйде оқитын білім алушыларға арналған бастауыш білім берудің үлгілік оқу жоспары;
55) осы бұйрыққа 55-қосымшаға сәйкес оқыту қазақ тілінде жүргізілетін үйде оқитын білім алушыларға арналған негізгі орта білім берудің үлгілік оқу жоспары;
56) осы бұйрыққа 56-қосымшаға сәйкес оқыту орыс тілінде жүргізілетін үйде оқитын білім алушыларға арналған негізгі орта білім берудің үлгілік оқу жоспары;
57) осы бұйрыққа 57-қосымшаға сәйкес оқыту қазақ тілінде жүргізілетін жаратылыстану-математикалық бағыт бойынша үйде оқитын білім алушыларға арналған жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспары;
58) осы бұйрыққа 58-қосымшаға сәйкес оқыту орыс тілінде жүргізілетін жаратылыстану-математикалық бағыт бойынша үйде оқитын білім алушыларға арналған жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспары;
59) осы бұйрыққа 59-қосымшаға сәйкес оқыту қазақ тілінде жүргізілетін қоғамдық-гуманитарлық бағыт бойынша үйде оқытылатын білім алушыларға арналған жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспары;
60) осы бұйрыққа 60-қосымшаға сәйкес оқыту орыс тілінде жүргізілетін қоғамдық-гуманитарлық бағыт бойынша үйде оқитын білім алушыларға арналған жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспары.
«Денсаулығы бойынша ұзақ уақыт бойы бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру ұйымдарына бара алмайтын балаларға үйде жеке тегін білім беруді ұйымдастыру үшін құжаттарды қабылдау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет болып табылады.
Мемлекеттік қызметті алу үшін ата-ана немесе жеке тұлға (бұдан әрі – көрсетілетін қызметті алушы) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесіне және/немесе www.egov.kz «электрондық үкімет» веб-порталы арқылы жүгінеді.
Көрсетілетін қызметті алушы көрсетілетін қызметті берушіге жүгінген кезде:
1) өтініш (еркін нысанда);
2) үйде оқыту бойынша ұсынымдармен коса дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысы.
Көрсетілетін қызметті алушы портал арқылы көрсетілетін қызметті берушіге жүгінген кезде:
1) өтініш (еркін нысанда);
2 үйде оқыту бойынша ұсынымдармен қоса дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысы, оқыту бағдарламасы көрсетілген ПМПК қорытындысы (бар болса).
Көрсетілетін қызметті алушы портал арқылы көрсетілетін қызметті берушіге жүгінген кезде:
1) өтініш (еркін нысанда);
2) үйде оқыту бойынша ұсынымдармен коса дәрігерлік-консультациялық комиссияның қорытындысы. Көрсетілетін қызметті алушылардан ақпараттық жүйелерден алуға болатын құжаттарды талап етуге жол берілмейді.
Көрсетілген қызметті беруші мемлекеттік қызметтерді көрсету кезінде ақпараттық жүйелердегі заңмен қорғалатын құпиялардың қатарына кіретін мәліметтерді пайдалануға көрсетілетін қызметтерді алушының келісімін, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, алады.
Мемлекеттік қызметті көрсету мерзімі 2 жұмыс күнін құрайды.
Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі:
1) құжаттарды қабылдау (еркін нысанда);
2) үйде жеке тегін оқытуға қабылдау туралы бұйрық, одан кейін бала автоматты түрде тіркеледі, содан кейін мұғалім баланы оқыту үшін сіздің үйіңізге өз бетінше келеді.
Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін ұсыну нысаны: электрондық және (немесе) қағаз, проактивті түрінде.
Порталда мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі электрондық құжат нысанында көрсетілетін қызметті алушының "жеке кабинетіне" жолданады және сақталады.
Сондай-ақ, бірыңғай байланыс орталығының 1414, 8-800-080-7777 тегін сенім телефонына хабарласуға болады, онда көрсетілетін қызметтердің тізімі сізге егжей-тегжейлі түсіндіріледі.